De Nieuwe Ruimtemakers
De Nieuwe Ruimtemakers stellen de winnaars van de VRP-Afstudeerprijs op 23 februari aan u voor. De prijs wordt gedeeld door Simon Stroo (Antwerp Management School) en het duo Marie-Sophie Vindevogel en Arnaud Vander Donckt (KU Leuven). Ook dit jaar koos de jury voor eindwerken met een urgent thema: met name een financieel instrument om de bouwshift aan te pakken en een pakkend betoog voor meer ruimtelijke rechtvaardigheid.
‘A Homeless Atlas. The architecture of precarious dwelling in Brussels’, de winnende thesis van Arnaud Vander Donckt en Marie-Sophie Vindevogel (KU Leuven) onderzoekt hoe daklozen in Brussel wonen en hoe de architectuur van de stad hen onderdak biedt. De ruimtelijke focus ligt op Brussel-centrum. Het onderzoek presenteert zich als een atlas. Het onderzoekt daklozenculturen zoals ze zich in de ruimte ontvouwen en onderzoekt op een ruimtelijke manier wat de relatie is tot sociale onrechtvaardigheid/ongelijkheid. De volgende hoofdstukken brengen in kaart hoe organisaties, die daklozen ondersteunen, met elkaar verweven zijn, hoe zij deel uitmaken van een ruimere stedelijke context en hoe zij functioneren binnen hun architecturaal kader. Daarna volgt het in kaart brengen van leegstand en kraakpanden, met een discussie over de problemen en de mogelijkheden die dit met zich meebrengt. Tot slot word de mogelijkheden in Brussel belicht aan de hand van conceptuele ontwerpverkenningen.
De jury vond dit werk ‘een klap in het gezicht’. Het toont hoezeer het lot van mensen zonder dak een pijnlijk blinde vlek is in het nochtans open vizier van de ruimtelijk planner.
‘Een open ruimte transitiefonds in Vlaanderen’ van Simon Stroo (Antwerp Management School) behandelt het probleem van de bouwshift vanuit een cijfermatige invalshoek. Vanuit de wetenschappelijke literatuur stelt Simon een theoretisch kader op waarbinnen het idee van een ‘Transitiefonds’ wordt uitgewerkt. Dit fonds wil grondeigenaars de kans geven op een billijke vergoeding voor het eventueel geleden verlies door de geplande bestemmingswijziging na 2040. De bedoeling is dat grondeigenaars hun perceel bouwgrond onderbrengen in het transitiefonds. Over de looptijd van het fonds wordt jaarlijks een gelijk deel van de waarde van het bouwperceel uitbetaald aan de grondeigenaar zodat, na de looptijd van fonds, de grondeigenaar volledig is vergoed. Op deze vergoeding wordt jaarlijks een extra rendement uitbetaald om de eigenaar te vergoeden om het bouwperceel braak te laten liggen. Bouwgrond wordt aldus een belegging waarop de grondeigenaar een rendement krijgt uitbetaald.
De jury vond het eindwerk een waardevolle bijdrage aan het bouwshift-debat. Het is niet onwaarschijnlijk dat voor een idee als het Transitiefonds – mits het instrument verfijnd wordt – draagvlak kan gevonden worden. Gezien de urgentie van de thematiek is dat op zijn minst een hoopvol gegeven.
De Afstudeerprijs-jury bestaat uit Griet Celen (juryvoorzitter/VLM), Bert Claes (AG Vespa, Stad Antwerpen), Helena Bieseman (Departement Omgeving), Boris Huyghebaert (Atelier Romain), Miechel De Paep (BUUR, Part of Sweco), Peter Swyngedauw (OMGEVING cvba), Koen Van den Troost (Tractebel) en Simon Verledens (Stad Gent)
Lees hier het volledige juryverslag
Programma
19.30 uur | Toelichting door juryvoorzitter Griet Celen (VLM)
19.45 uur | Presentatie ‘A Homeless Atlas’ | Marie-Sophie Vindevogel en Arnaud Vander Donckt, gevolgd door een kritische reflectie van Zaila Van der Steen (Diogenes)
20.15 uur | Presentatie ‘Een open ruimte transitiefonds in Vlaanderen’ | Simon Stroo, gevolgd door een kritische reflectie van Peter Lacoere (HoGent/Taskforce Bouwshift)
20.45 uur | Vragen publiek
Moderator: Jürgen Van Acker (VUB)
Praktisch
De duolezingen zullen plaatsvinden via Zoom. Op 22 februari ontvangt u een deelnamelink via e-mail.
Deze lezing is gratis voor studenten. Niet-studenten betalen € 10 -> inschrijven verplicht
Je kan de eindwerken hier raadplegen: